Gebelikte Beslenme
Yeterli ve dengeli beslenme hayatımızın her döneminde olduğu gibi gebelikte de çok önemlidir. Sağlıklı bir gebelik dönemi geçirebilmek ve sağlıklı bir bebek dünyaya getirebilmek için gebelik öncesi ve sonrasındaki süre iyi geçirilmelidir. Annenin gebelik öncesindeki beslenme alışkanlıkları bile yeni doğan bebeğin sağlığını etkileyen faktörler arasındadır.
Enerji ihtiyacı:
Özellikle üçüncü aydan sonra annenin enerji ihtiyacı artar. Eğer gebeliğe ideal ağırlıkta başlandıysa, 3. aydan sonra, haftada ortalama 400 gram ağırlık artışı idealdir. Böylelikle gebelik dönemi 10-12 kilo artış ile tamamlanır.
Protein:
Bebeğin sağlıklı büyüyüp-gelişebilmesi için artan protein ihtiyacını karşılamak önemlidir. İlk 3 ay gebelik öncesinde olduğu gibi, kilogram başına 0,8 gram protein tüketmek yeterli iken, 3. aydan sonra bu miktar kilogram başına 1,1 grama kadar çıkar. Diğer bir deyişle gebelik boyunca günlük beslenmeye 25 gram kadar protein ilave etmek gerekir. İkiz veya üçüz gebeliklerde bu ihtiyaç daha da fazladır. Proteini mümkün olduğunca az yağlı/yağsız et, tavuk, balık, az yağlı/yağsız süt ve ürünlerinden karşılamak ve haftada 1-2 gün baklagilleri tüketmek doğru bir seçimdir.
Karbonhidrat:
Gebelik sırasında yeterince karbonhidrat almaya özen gösterilmelidir. Seçilen karbonhidratın türü de önemlidir. Temel enerji kaynağımız olan karbonhidratları; vitamin, mineral, posadan zengin taze ve kuru meyvelerden, yeşil yapraklı sebzelerden, tam tahıl ve baklagillerden seçmek, şeker ve şeker ilave edilmiş yiyecek ve içecekler gibi enerji değeri yüksek, vitamin ve mineralden yoksun sağlıksız karbonhidratların tüketimini sınırlandırmak daha doğru bir yaklaşımdır.
Yağ:
Özellikle vücudumuzda sentezlenemeyen esansiyel yağ asitlerinin yeterince alımı bebeğin beyin, retina ve sinir sistemi gelişimi için önemlidir. Haftada 2 gün özellikle soğuk su balıklarının tüketilmesine, vejetaryenler için keten tohumu, ceviz, fındık gibi yağlı tohumların tercih edilmesine dikkat edilmelidir.
Vitaminler:
Sağlıklı bir bebek dünyaya getirebilmek için gebelik sürecinde ilave vitaminler almak gerekebilir. Eğer ihtiyacınızı diyetle karşılayamıyorsanız doktorunuzun size önerdiği vitaminleri mutlaka kullanmalısınız.
Folik asit:
Folik asit ihtiyacı gebelikte artar. Gebelik planlıyorsanız, doktorunuza danışmak, gebelik oluşmadan evvel folik asit almaya başlamak, nöral tüp defekti gelişim riskini azaltacaktır. Nöral tüpler gebeliğin ilk 28 gününde kapandığından, gebeliğin farkına varıldığında ilave yapmak geç olabilir. Yeşil yapraklı sebzeler, baklagiller ve turunçgiller folattan zengindir.
Vitamin B12:
Eğer vejetaryen iseniz, hayvansal gıdalardan alabileceğiniz B12 vitamini eksikliğine karşı dikkatli olmalısınız. B12?yi yeterli miktarda almak bebeğinizin beyin gelişimi için önemlidir.
D vitamini:
Yeterli D vitamini, immün fonksiyon ve beyin gelişimi için önemlidir.
Mineraller:
Demir:
Gebelikte, bebeğin gereksinimleri ve kan hacmindeki artış nedeniyle demir ihtiyacı artmaktadır. Demirden zengin kırmızı et, tavuk, balık, yeşil yapraklı sebzeler ve baklagiller veya demir ilave edilmiş kahvaltılık gevrekler tüketilebilir. Demirin emilimini arttırmak için öğünlere C vitamininden zengin portakal, mandalina, çilek, kivi gibi mevsim meyveleri veya domates, yeşilbiber gibi mevsim yeşillikleri eklemeye özen gösterilebilir.
Kalsiyum:
Sağlıklı diş gelişimi, kemik sağlığı, sinir ve kas gelişimi için annenin gebelik öncesi, sırası ve sonrası yeterince kalsiyum tüketmesi önemlidir.
Gebelik boyunca yaklaşık 25-30 gram kalsiyum bebekte birikir. Annenin kemik sağlığını koruyabilmesi açısından da yeterli kalsiyum tüketimi önem taşır. Günde 3 porsiyon kalsiyumdan zengin yağsız veya az yağlı süt ve süt ürünlerin veya zenginleştirilmiş gevreklerin tüketilmesi ile ihtiyaç karşılanabilir. Bu süt ürünlerinin pastörize olması listeria gibi enfeksiyonlardan korunmak için önemlidir.
Özellikle vejetaryen bireyler için, kalsiyum ihtiyacını karşılamada zenginleştirilmiş soya sütü, tofu, pirinç sütü, badem sütü gibi alternatifler de tercih edilebilir.
Sıvı:
Günde 8-10 bardak sıvı, özellikle de su tüketimi önemlidir. Yeterince su içmek idrar yolları enfeksiyonu, böbrek taşı ve kabızlıktan korunmaya yardımcıdır.
Sonuç olarak; gebelik süresince sağlıksız ağırlık artışına sebep olacak yağ ve şekerden gelen ekstra kaloriden sakınmalı, kontrollü ağırlık artışını sağlayacak, karbonhidrat, protein, yağdan dengeli, vitamin, mineralden zengin sağlıklı bir beslenme programı benimsenmeli ve doktorunuzun önerdiği demir, folik asit ve benzeri vitamin ve mineralleri düzenli kullanmalısınız.
Kabızlık sorunu yaşıyorsanız liften zengin sebze- meyve tüketimine ve yeterince su içmeye özen göstermeli, ishaliniz varsa muz, pirinç, rafine beyaz ekmeği beslenmenize dahil etmeli, hamileliğe bağlı mide yanmalarınız varsa, küçük ve sık öğünler yapmalı, asitli, baharatlı ve kafeinli yiyecek-içecekleri sınırlandırmalısınız.
Sabah bulantılarınız oluyorsa, yataktan kalkmadan bir kaç kraker veya kuru ekmek atıştırabilirsiniz.
Hamilelik dönemi besin seçiminizde farklılıklara sebep olabilir. Daha önce severek tükettiğiniz yiyecekleri görmek dahi istemeyebilirsiniz! Eğer bu durum sizin yeterli ve dengeli beslenmenize engel oluyor, vücut ağırlığınız kontrol edemiyor, yeterince kilo alamıyor veya sürekli kilo kaybediyorsanız, mutlaka doktorunuza danışmalı ve bir diyetisyeni ziyaret etmelisiniz.
Tüm bu sağlıklı beslenme alışkanlıklarını, doktorunuzun sizin için uygun bulduğu sağlıklı egzersizlerle destekleyerek bebeğinizi sağlıkla kucağınıza almanız dileğiyle...