Yeni yılda hedef, daha iyi kan şekeri!
Bir yılı daha geride bırakıyoruz ve yeni yılı yeni hedeflerle karşılıyoruz! Yeni yılda kan şekerlerinizi düzenlemenin ve sağlığınızı korumanın hatta iyileştirmenin püf noktaları gelsin o zaman.
Diyabet doktorunuzu ziyaret edin.
Diyabetinizin kontrol altında tutulması yani kan şekerinizin, kan yağlarınızın, kan basıncınızın hedef değerlerde seyretmesi komplikasyon gelişimini engeller/erteler. Düzenli hekim kontrolleri bu değerlere ulaşmanızı sağlar ve yaşam kalitenizi arttırır. Düzenli takip önemlidir.
Diyabet diyetisyeninizi ziyaret edin.
İlk diyabet tanısı aldığınız 1 ay içerisinde veya gebelik diyabetiniz varsa 1 hafta içerisinde tıbbı besleme eğitimi almalısınız, bu tedavinizin de bir parçasıdır. Tıbbi beslenme tedavisi; tip 1 diyabetlilerde 3 aylık şeker ortalamasını gösteren HbA1c değerlerinde %1,9'a, tip 2 diyabetlilerde %2'ye varan azalma sağlar, bir ilaç kadar etkilidir.
Her şey yolunda olsa bile mevcut durumu değerlendirmek ve yaşam tarzınızı gözden geçirmek için yılda en az bir kez diyetisyeninizle bir araya gelmelisiniz. Doğru besinleri fazla miktarda tüketmek veya yanlış pişirme yöntemlerini tercih etmek bile kan şekeri ayarınızda bozulmalara sebep olabilir.
Göz doktorunuzu ziyaret edin.
Hiç şikayetiniz olmasa bile yılda bir kez göz muayenesi olun. Bu sizi diyabete bağlı gelişebilecek görme kayıplarından korur.
Diyabet hemşirenizi ziyaret edin.
Diyabet eğitimlerinizi güncelleyin. Hızlı gelişen diyabet teknolojileri (sürekli kan şekeri izlem sistemleri, insülin pompaları vb) hakkında bilgi alın.
Sağlık ekibinden uzak kalmak, motivasyonunuzun azalmasına ve kan şekeri ayarınızın bozulmasına sebep olabilir. Hipoglisemi (düşük kan şekeri) ve hiperglisemiye (yüksek kan şekeri) karşı dikkatli olun. Özellikle hipoglisemiyle nasıl müdahale edeceğinizi bilmek ve bu bilgileri çevrenizdeki kişilerle paylaşmak hayatınızı kurtarabilir. Eksik karbonhidrat almak, fazla hareket etmek, öğün saatini geciktirmek, alkol tüketmek gibi pek çok sebep ani şeker düşmelerine neden olabilir. Hipoglisemi anında hızlı kana karışan kesme şeker, meyve suyu gibi karbonhidratları tüketmeli, 15 dakika sonra kan şekerinizi kontrol etmeli ve şekeriniz olması gereken aralığa geldiyse ara öğün veya ana öğününüzü yapmalısınız. Şekeriniz hala düşükse, hızlı kana karışan kesme şeker veya meyve suyu ile tedaviyi tekrarlamalısınız.
Dikkat: Hipoglisemi anında çikolata, baklava gibi yağdan da zengin besinler seçmek kan şekerinizin geç yükselmesine sebep olacak, hipoglisemi tedavisini zorlaştıracaktır.
Diş hekiminizi ziyaret edin.
6 ayda bir diş hekiminizi ziyaret edin. Diş hekiminizi, diyabetiniz olduğu konusunda bilgilendirin ve işlem öncesi mutlaka kan şekerinizi kontrol edin. İşlem sonrası aç kalmanız gerekebileceğinden, randevu öncesi ara/ana öğününüzü yemeyi ihmal etmeyin, hipoglisemiye karşı dikkatli olun.
Köklü bir yıl sonu temizliği yapın.
Çantaları, çekmeceleri, dolapları boşaltın. Sağlıksız yiyecekleri atın. Doğru tercihler yapabilmenin yolu, zararlı besinleri etrafınızda bulundurmamaktan geçer. Alışverişten evvel liste yapın, abur cuburları, sağlıksız besinleri satın almayın. Aç karına gitmeyin. Çekmecenizde, çantanızda; meyve, kuru meyve, fındık, badem, ceviz vb. acil durum atıştırmalıkları bulundurun, çok aç olduğunuzda yağlı-şekerli besinler yerine bunları tüketin. Hazırlıklı olmak doğru seçimler yapmayı kolaylaştırır.
Sağlıklı vücut ağırlığını koruyun.
İdeal ağırlıktaysanız doğru beslenerek ve fiziksel aktivite yaparak kilonuzu koruyun. Fazla kilolu iseniz, kilo verin. Gerçekçi hedefler koyun. Örneğin mevcut ağırlığınızın %5'ini kaybedin. %5'lik kayıp bile kan şekerinizin, kan yağlarınızın düşmesine yardımcı olur, kan basıncı kontrolünü kolaylaştırır. Kilo vermek, kullandığınız ilaçlara olan ihtiyacınızı azaltır. Hipoglisemilerden ve hipotansiyondan (düşük tansiyon) korunmak için doktorunuzla temas halinde olun. %5 ağırlık kaybettikten sonra ikinci bir hedef belirleyin. Sağlıklı beslenmeyi alışkanlık haline getirin. Önemli olan hızla hedefinize ulaşmak değil, sürdürülebilir davranışlar kazanmak ve eriştiğiniz kiloyu koruyabilmektir.
Ufak molalar verin.
Sağlıklı beslenme alışkanlıklarını bir ömür devam ettirebilmenin yolu bazen kaçamaklar yapmaktan geçer. Nasıl kaçamak yapacağınızı öğrenin! Zayıflama diyetlerindeki gibi bir öğün serbest kalmak, kan şekerinizde belirgin bir artış meydana getirebilir. Karbonhidrattan zengin bir besin tüketecekseniz başka bir besinden vazgeçin. Bir yiyeceği ilk kez denediğinizde kan şekerinizi daha sık kontrol edin ve sonuçları kaydedin. Böylece bir sonraki sefere daha hazırlıklı olun.
Beslenme günlüğü tutun.
Ne yediniz? Hangi saatte yediniz? Ne miktarda yediniz? Öğün öncesi ve sonrası kan şekeriniz kaçtı? Bu sorular, hem hekiminize, hem diyetisyeninize, hem size fikir verecek, kan şekerinizdeki dalgalanmaların sebebini bulmayı kolaylaştıracak, mevcut sorunların çözülmesini hızlandıracaktır.
Düzenli egzersiz alışkanlığı kazanın.
Sağlıklı bir bedene sahip olmanın en önemli bileşenlerinden biri de düzenli egzersizdir. Ufak hedefler koyup, zamanla arttırarak devam edebilirsiniz. İdeal olan haftada 150 dakika egzersiz yapmaktır. Egzersiz kan şekeri kontrolünü iyileştirir, insülin duyarlılığını arttırır, ağırlık kontrolüne yardımcı olur, stresi yönetmeyi kolaylaştırır. Örneğin haftada 2 gün 30 dakika ile başlayabilir, sonra sıklığını, hedefe ulaştıkça da zorluk derecesini arttırabilirsiniz.
Hangi egzersizin sizin için uygun olacağı konusunda doktorunuza danışmayı unutmayın.
Sigarayı bırakın.
Sigara diyabetiniz yoksa tip 2 diyabet gelişim riskini, diyabetiniz varsa kalp damar hastalıları ve mikrovasküler komplikasyonlara yakalanma riskini arttırır. Yapılan çalışmalar, yeni diyabet tanısı almış bireylerde sigara bırakmanın metabolik parametreleri iyileştirdiğini ve kan basıncını azalttığını göstermektedir. Sigarayı bırakmak için kullanılabilecek ilaçlar konusunda hekiminize danışabilirsiniz.
Kendinize verdiğiniz sözleri tutabileceğiniz, sağlıklı, mutlu, umut dolu bir yıl olması dileğiyle...